Smanjen protok krvi u telu i uticaj covid 19 infekcije na rad srca bili su predmet nedavno objavljenog istraživanja u Houston Methodist po kome pacijenti, koji su bili zaraženi korona virusom, mogu da imaju dvostruko veće šanse da im endotelne ćelije, koje oblažu unutrašnjost srca i krvnih sudova, postanu nezdrave. Ovo otkriće zbog toga se smatra novim tragom u razjašnjavanju uticaja covid 19 na zdravlje kardiovaskularnog sistema.
Smanjen protok krvi u miokardu je marker loših zdravstvenih ishoda
Istraživači iz Hjustona ispitali su zdravlje koronarne mikrovaskulature 393 pacijenta sa prethodnom covid 19 infekcijom, a koji su imali dugotrajne simptome. Inače, ovo je prva objavljena studija koja povezuje smanjen protok krvi u telu i covid 19. Koristeći široko dostupan alat za snimanje, nazvan pozitronska emisiona tomografija (PET), istraživači su otkrili 20 odsto smanjenje sposobnosti koronarnih arterija da se šire – stanje poznato kao mikrovaskularna disfunkcija. Takođe su otkrili da je veća verovatnoća da pacijenti sa prethodnom covid 19 infekcijom imaju smanjen protok krvi kroz miokard (mišićno tkivo srca), a uočene su i promene u protoku krvi u stanju mirovanja ili stresa. Sve ovo je, kako navode naučnici, marker za lošu prognozu i povezano je sa većim rizikom od neželjenih kardiovaskularnih problema.
– Bili smo iznenađeni konstantnim smanjenjem protoka krvi kod pacijenata nakon što su oboleli od covid 19, a koje smo posmatrali u okviru ove studije. Nalazi zbog toga donose nova pitanja, ali i pomažu kako bi smo se usmerili na dalje proučavanje krvotoka kod pacijenata sa covid 19 – objasnio je dr Mouaz Al-Mallah sa Houston Methodist DeBakey Heart and Vascular Center i predsednik Američkog društva nuklearne kardiologije.
Produženi covid 19 i njegov uzrok ostaje uglavnom nepoznat
Disfunkcija i zapaljenje endotelnih ćelija dobro je poznati znak akutne covid 19 infekcije, ali se malo zna o dugoročnim efektima na srce i vaskularni sistem. Ranije tokom pandemije, istraživanja su pokazala da covid 19 obično može da izazove miokarditis, ali se sada čini da je to retka posledica ove virusne infekcije. Nedavna studija iz Holandije pokazala je da 1 od 8 ljudi ima dugotrajne simptome nakon covid 19 infekcije. Kako kliničari nastavljaju da viđaju pacijente sa simptomima kao što su kratak dah, palpitacije i umor nakon oporavka, uzrok produženog covida ostaje uglavnom nepoznat.
Potrebne su dalje studije kako bi se dokumentovala veličina mikrovaskularne disfunkcije i identifikovale strategije za odgovarajuću ranu dijagnozu i lečenje. Na primer, smanjena rezerva protoka miokarda može se koristiti za određivanje rizika pacijenta kada se pojave simptomi koronarne arterijske bolesti iznad utvrđenih faktora rizika, a koji mogu postati veoma relevantni u suočavanju sa lond covid sindromom. Sledeći koraciće zahtevati kliničke studije kako bi se otkrilo šta će se verovatno dogoditi u budućnosti pacijentima na čije mikrovaskularno zdravlje je uticao covid 19, posebno onim pacijentima koji i dalje imaju dugotrajne simptome ili dugotrajni covid.